برج میلاد بر شانه‌های تهران ایستاده است و به این شهر فرتوت سیمایی تازه داده. انگار برگی نو است بر این کهنه کتاب. چه کسی باور می‌کند که این بنای شکوهمند و رویایی چهارمین ارتفاعی است که بشر توانسته است به آن دست یابد و امید روزی را داشته باشد که از بالای آن، شهری دویست ساله را به نظاره بنشیند.
ارتفاع چهارصدوسی و پنج متر کمی جادویی است و شگفت‌انگیز. تهران از ارتفاع چهارصدمتری شهری است کوچک و آرام و نشانی از آنچه روی زمین با آن روبه‌روییم ندارد. نه صدای خودرویی شنیده می‌شود و نه از ازدحام ماشین‌ها و چهارراه‌ها در آن خبری است.
تهران از آن بالا شهری است دوست داشتنی. در ارتفاع چهارصد متری این شهر دویست ساله، رنگی دیگر می‌بینی از پایتخت، و دماوند تنها جایی است که در برابر چشمانت جلوه‌ای جادویی دارد. تهران از آن بالا اصلاً شبیه خودش نیست.
در حالی که این برج روزهای پرالتهاب ساخت و تکمیل و آغاز عملیات بهره‌برداری را می‌گذراند با مدیرعامل شرکت یادمان سازه به گفت‌وگو نشستیم.
- ساخت برج میلاد همچنان ادامه دارد و مراحل اجرایی برای بهره‌برداری از آن نیز آغاز شده است. چگونگی انجام مراحل اجرایی برای بهره‌برداری از آن را توضیح دهید؟
-تا به حال آنچه در مجموعه یادمان سازه رقم خورده با نگاه ساخت یک برج مخابراتی با توجه به الگوهای جهانی آن در دنیا بوده است. هرچند در این راه مشکلات بسیاری با ما همراه بود که از جمله آن تامین اعتبارات، طرح نهایی و مسایل اجرایی بوده است. تقریباً از یک سال پیش ما به بهره‌برداری در پروژه بیشتر اهمیت داده‌ایم. به عبارتی دغدغه امروز ما دغدغه بهره‌برداری از برج میلاد است.
ما مشارکت و همکاری گروه‌های بین‌المللی که در بهره‌برداری از برج‌های مخابراتی جهان مشارکت داشتند را برای بهره‌برداری از برج میلاد جلب کرده‌ایم. علاوه بر آن، گروه‌های داخلی را نیز برای مطالعات و گذراندن دوره‌های کارشناسی به برج‌های معروف دنیا اعزام کرده‌ایم؛ البته برج‌هایی که به لحاظ کاربری و ساخت شباهت زیادی به برج میلاد داشته‌اند.
نتیجه این اقدامات به‌صورت گزارش‌های تکمیلی درآمد که به عنوان سند بهره‌برداری تدوین شد. هدف از آن نیز نحوه بهره‌برداری از برج میلاد به بهترین روش و کاهش ضریب خطاها بوده است.
- در واقع ضریب خطا پس از بهره‌برداری از برج مد نظر قرار گرفته است؟
-درست است. ما با تکیه بر این تجارب در حال شناسایی مسائل و مشکلات پس از بهره‌برداری هستیم. به عنوان مثال در برج سین تاور که بلندترین برج مخابراتی دنیاست، چند ماه پس از بهره‌برداری اتفاق شگفت‌انگیزی روی داد که تا مدت‌ها موجب نگرانی همگان شد.
آسانسور‌های این برج به مدت پنج ساعت از کار افتاد، در حالی که تعدادی جهانگرد خارجی در آن حضور داشتند. این اتفاق موجب شد این برج تا مدت‌ها غیر قابل اعتماد دانسته شود.در واقع با تکیه بر این تجارب ما در حال مطالعه برای بهره‌برداری بهتر از برج بوده و تمام این موارد باعث شده تا پس از ساخت و در بهره برداری استانداردهایی را بدست آوریم.
البته باید توجه داشته باشید که ما از برجی سخن می‌گوئیم که دارای ارتفاعی غیرمتعارف است و دسترسی به آن بسیار محدود است. اصولاً این برج‌ها دارای استانداردی مشخص در بهره‌برداری نیستند. یعنی برای بهره‌برداری از آن اصول و ضوابطی مشخص و مدون وجود ندارد.
مرسوم این است که برای چنین کاری استانداردسازی شود. به عبارتی هر برج در مراحل بهره‌برداری، استانداردهای جدیدی را عرضه کرده که باعث شده تا برج‌های بعدی از امکانات بهتر و ایمن‌تری بهره ببرند.
تمام این تجارب باعث شده است که ما تمام ابعاد بهره‌برداری برج را مورد توجه قرار دهیم و حتی هم‌اکنون گروه‌های بهره‌برداری تشکیل دهیم. تیم مدیریتی بهره‌بردار را نیز تشکیل داده‌ایم. مشاوری که حداقل 30 الی 35 سال در زمینه بهره‌برداری از معروف‌ترین برج‌های مخابراتی دنیا مشغول به کار بوده‌اند را برای بهره‌برداری از برج دعوت به کار کرده‌ایم. بر اساس برنامه‌ریزی پس از پایان عملیات ساخت در کمترین زمان ممکن بهره‌برداری از برج را آغاز خواهیم کرد.
طبیعتاً این پروژه منحصر به فرد بعد از بهره‌برداری نواقصی خواهد داشت که گروه‌های فکری ما در حال شناسایی آن هستند تا اشکالات برج را بعد از بهره‌برداری به حداقل برسانند. با توجه به تمهیدات بسیار بالا برای ایمنی برج، در زمینه آتش سوزی، سرویس‌دهی به بازدیدکنندگان و حتی نمای شیشه‌ای برج که باید نور خورشید در آن ارتفاع را فیلتر کند گروه‌های بهره‌بردار در حال فعالیت برای کاهش خطرات احتمالی‌اند.
ما در زمینه ساخت، بخشی از امکانات برج مانند آسانسور‌ها را مرحله به مرحله به بهره‌برداری می‌رسانیم. نصب و بهره‌برداری از آسانسور‌ها در مجموع در حدود سه ماه به طول خواهد انجامید.
در مجموع تلاش ما بر این است که از تجارب بد دیگران استفاده کنیم، تا آنها را دوباره تکرار نکنیم. از سویی بهره‌برداری همزمان با ساخت تجربه‌ای بود که در تونل رسالت بدست آورده‌ایم که بسیار موفقیت آمیز بود. گواه این موضوع تونل رسالت است که هم اکنون پس از گذشت یک سال کلیه امکانات آن بدون کمترین مشکلی در حال کارند.
- آیا طرح کلی مجموعه میلاد دچار تغییر شده است و به روزتر شده؟
-مجموعه میلاد به دلیل شرایط خاص‌اش همواره مورد توجه بوده است.این طرح به عنوان اولین مرکز مخابراتی تلویزیونی هنگامی که در تپه‌های نصر راه‌اندازی شد مدیریت شهری را به این فکر انداخت که از فضاهای اطراف آن به منظور احداث مرکز ارتباطات بین‌المللی یا مرکز IT استفاده شود. بدین ترتیب این مجموعه در کنار شهر آفتاب دو مرکز ارتباطات بین‌المللی شهر تهران قلمداد شد و برنامه‌ریزی‌ها بر این مبنا شکل گرفت.
برای اینکه برج میلاد به این چشم انداز برسد، مرکز همایش‌های بین‌المللی، هتل پنج ستاره و دو مجموعه تجاری و اداری IT نیز در کنار برج تعریف شد تا به نوعی مرکز IT شهر تهران باشد. در سال 78 با مطرح شدن این طرح در کمیسیون ماده 5، فضاها و ابعاد این مرکز و ساختمان‌های آن مشخص شد.
بعد از آن، طرح جامع مرکز ارتباطات بین‌المللی در سال 84 که به موازات طرح جامع شهر تهران تهیه شد، در سال 85 به پایان رسید و لکه گذاری مرکز ساختمان‌های این مجموعه در این قسمت از شهر مشخص شد. برای دسترسی‌ها نیز مطالعات تکمیلی ترافیکی و مطالعات اجتماعی و منطقه‌ای نیز توسط مشاورین به انجام رسید.
طرح اولیه مجموعه میلاد دچار تغییر شده‌است و بهتر است بگوییم که به‌روزتر شده. هم اکنون هم مذاکرات مختلف با گروه‌های سرمایه‌گذاری در حال انجام است و در روزهای آینده طرح جدید این مجموعه نهایی می‌شود.فاز اول این طرح که برج میلاد و ساختمان لابی و مرکز همایش‌هاست در دست اقدام است که با پایان فاز اول، فاز دوم نیز به مدت 36 ماه از اواخر امسال آغاز خواهد شد.
- من فکر می‌کنم کارهایی در فاز اول پیش‌بینی نشده بود که الان به اجرا درآمده است. به عنوان نمونه راه‌های دسترسی مجموعه را می‌توان نام برد.
-این کارها نه اینکه پیش بینی نشده بود، بلکه در فاز اول اجرایی نشده بود. قطعاً مجموعه میلاد نیاز به دسترسی دارد. این مجموعه در تپه‌های نصر قرار گرفته بود که تا سطح اتوبان همت 62 متر اختلاف ارتفاع دارد. راه دسترسی مجموعه در کمیسیون معابر شهری تهران مطرح و به تصویب رسید.
بر این اساس، ما شش ماه پیش ورودی اول مجموعه را از بزرگراه حکیم آغاز کردیم و فاز دوم پس از بهره‌برداری از برج شروع خواهدشد که توسط پلی که روی اتوبان همت و اتوبان شیخ فضل‌الله احداث خواهد شد راه‌های دیگری نیز به این مجموعه افزوده می‌شود. از طرفی مرکز همایش‌ها همزمان با عملیات اجرایی برج کارش شروع شده بود، اما پروژه‌های تکمیلی که بتواند کاربری و استفاده از مجموعه را فراهم کند، ایجاد نشده‌بود.
پارکینگ طبقاتی نیز در دستور کار است و از سویی موتورخانه مرکزی که بتواند سرمایش و گرمایش مجموعه را تامین کند راه اندازی کردیم و در حال حاضر نیز راه‌اندازی پست برق 63 نیز در حال انجام است که تا دو ماه دیگر به بهره‌برداری می‌رسد. همچنین منابع آب نیز برای فضای سبز مجموعه در نظر گرفته شده است که در حال ساخت آن هستیم. حتی محوطه‌سازی اینجا بسیار متفاوت خواهد بود فاز اول در حال ساخت است و فاز دوم نیز 18 ماه بعد از تکمیل برج میلاد انجام خواهد شد.
- آیا در محوطه سازی تنها به فضاهای معماری توجه شده است یا فضاهای دیگر مانند باغ‌ها؟
-در محوطه‌سازی با توجه به ویژگی‌های فرهنگی شهر تهران را به عنوان پایتخت کشوری چهار فصل در نظر گرفتیم. ما چهار باغ برای محوطه مجموعه پیش بینی کردیم. باغ بهار و تابستان و پائیز و زمستان. باغ‌هایی که بتواند نماینده چهار فصل کشور باشد. حدود 50 گونه گیاهی برای این باغ‌ها در نظر گرفتیم. در زمستان سال 85 حدود 6 هزار اصله درخت کاشته شد و در امسال هم این تعداد به 24 هزار اصله درخت خواهد رسید.24 هزار اصله درخت در 50 گونه گیاهی یک فضای دلچسب را در دو سال آینده ایجاد خواهد کرد.
غیر از آن استفاده از معماری باغ ایرانی در مجموعه است که در جای‌جای این مجموعه خواهیم دید. فراهم آوردن زمینه‌ای برای جذب گردشگر داخلی نیز مدنظرمان بوده‌است که با نور‌پردازی‌ها سعی در انجام آن داریم. در حال حاضر بهترین نور‌پرداز‌های جهان در مناقصه ما شرکت کرده‌اند که فکر می‌کنم تا یک ماه آینده طرح نهایی نورپردازی تمام خواهد شد و حدوداً آخر آبان‌ماه نورپردازی به بهره‌برداری برسد.
- در استانداردهای بهره‌برداری آیا برج میلاد توانسته است استاندارد جدیدی ایجاد کند؟
-عموماً در زمینه ساخت برج‌های بزرگ آیین‌نامه‌های مختلفی اعم از محاسبه برای مقاومت در برابر زلزله یا حتی مقاومت مصالح وجود دارد. از این‌رو در مرحله ساخت برج این مقررات به اجرا درآمده است. بسیاری از مصالح به کار رفته در برج بر اساس ضوابط و قوانین ثبت شده جهانی است.
اما در زمینه بهره‌برداری ما برای هر برج استانداردی مشخص داریم. به عنوان مثال در سازه راس برج میلاد ظرفیت اسمی ما 2 هزار و 300 نفر است. این نکته استانداردی برای‌مان به وجود می‌آورد که شاید منحصر به این برج باشد. به عبارتی در سیستم مدیریت هوشمند، آسانسور و تمام بخش‌ها نمی‌توان بارگذاری بیش از این تعداد را داشت. باید خروجی و ورودی‌های سازه راس با حساسیت کنترل شود.
بنابراین ما پیش بینی حضور 2 هزار نفر را در برج به عنوان یک مبنا پذیرفته‌ایم. این موارد ناگزیر ما را به سمت استانداردهایی پیش می‌برد. تمام این نکات بصورت دستورالعمل درمی‌آید که لازم‌الاجرا خواهد بود. از این‌رو می‌توان گفت که استانداردهای تازه‌ای برای خود برج به وجود خواهد آمد.
- معماری داخلی برج میلاد اما نکته‌ای است که تا به امروز در مورد آن بحث‌های بسیاری شده است. در این باره توضیح دهید.
-با تاکید شورای شهر و مدیریت شهری قرار بر این است که معماری مجموعه دارای هویت ایرانی اسلامی باشد. به این منظور با گروه‌های معمار و طراح مجموعه و خود معمار پروژه جلسات توجیهی متعددی در شورای شهر داشته‌ایم. کلیات موضوع به تایید شورای شهر رسید. در بخش مختلف از جمله مصالح مصرفی جلسات متعددی با حضور اساتید معماری کشور و تیم‌های بهره‌برداری در شرکت یادمان سازه برگزار شد و پیرامون آن بررسی‌های بسیاری انجام گرفت.
جزیی‌ترین مصالح به کار رفته در برج نیز در کمیته‌ها ساعت‌ها مورد بررسی قرار گرفت و تصویب شد.با توجه به تمام تمهیدات و به منظور نظارت بیشتر بر این امر دو نفر از اساتید معماری کشور از سوی شهردار و سه نفر نیز از سوی شورای شهر تهران انتخاب شدند تا بر معماری داخلی و مراحل انجام آن نظارت کامل داشته باشند.
هم اکنون نیز بیش از 80 درصد مصالح خریداری شده و در مراحل انجام کار قرار داریم. نمونه‌های اولیه طرح‌ها نیز مورد تایید قرار گرفته‌است و امیدواریم برج میلاد همانطور که تلاش کرده‌ایم به عنوان سمبل معماری مدرن و معاصر شهر تهران مورد توجه همگان قرار گیرد.
- آیا این الگوهای معماری در فازهای بعدی هم به کار گرفته می‌شود؟
-همین طور است. هرچند سرمایه گذاران فاز دوم این مجموعه خارجی‌ها هستند، اما توجه به معماری ایرانی با الهام از معماری برج مورد توجه بوده و سرمایه‌گذاران نیز پذیرفته‌اند که هویت معماری ایرانی اسلامی را حفظ کنند.
- قرار بود عملیات احداث برج میلاد در اول مهرماه به پایان برسد، اما شما اعلام کردید که ساخت برج میلاد تا دی ماه ادامه خواهد داشت. چرا؟
-زمانی که در روز شمار تعریف شده زمان ساخت برج است از طرفی ما با توجه به مشکلاتی که در قراردادهای خارجی داشتیم و برخی از تامین کننده مصالح ما متاسفانه موضوعات فنی و تجاری را با موضوعات سیاسی مرتبط دانسته‌اند، ارسال برخی قطعات از سوی آنها با مشکل روبه‌رو شده است.
برخی قراردادهای ما کاملاً فسخ شده‌است و برخی نیز در ارسال قطعات با تاخیر همراه بوده که البته در حال پیگیری مباحث حقوقی پیرامون فسخ قراردادهایمان هستیم.روز شمار برج در اول مهر ماه صفر می‌شود. پیش از این اعلام کرده‌بودیم که برای بهره‌برداری از برج و استقرار گروه‌های بهره‌بردار در مجموعه زمانی بین 4 تا 6 ماه طول خواهد کشید. هم اکنون به‌دلیل مشکلات مطرح شده کار بهره‌برداری از برج را زودتر شروع کرده‌ایم تا از زمان پیش بینی برای بهره‌برداری عقب نمانیم.
امیدواریم که تا دی ماه کار بهره‌برداری و تکمیل عملیات ساخت برج نیز به نتیجه برسد و در بهمن ماه امسال شاهد آغاز به‌کار این مجموعه باشیم.
